طبیعیات مشائی به عنوان بخشی از نظام حکمت نظری مشاء، در بردارنده مباحثی کلیدی در رابطه با بخش جسمانی هستی است. که از یک سو با بهرگیری از مبانی فلسفی انسجام قویمی با الهیات مشاء داشته و از سوی دیگر به مثابه پیش فرض مقدمه اثبات برخی آراء فلسفی واقع شده است. با نظر به نظام وارگی حکمت نظری، مطالعه الهیات و حتی منطق مشاء بدون طبیعیات دشوار است. وجود مثال های فراوان طبیعیاتی در آثار فلسفی-منطقی و توقف قضاوت در نظریات فلسفی به برخی مباحث طبیعیاتی اهمیت آن را دو چندان می کند. سایه الگوی طبیعیات مشاء بر اندیشه تمدن هزار ساله اسلامی است. بخشی که فهم ادبیات و وجوه تمثیل شاعران نیز مرهون آن است. 
به نظر می رسد، ساده ترین راه برای پاسخ به این خلاء ارائه طبیعیات به صورت شرحی روان بر یکی از صدها اثر طبیعیاتی نگاشته شده در طول هزاره تمدن اسلامی است. اما مشکل اساسی عدم انس ذهنی مخاطبان حوزوی و دانشگاهی با پارادایم حاکم بر طبیعیات است. بنابراین در قدم های اولیه باید با این ذهنیت همدلی و به تدریج آن را به سمت دغدغه های طبیعیات مشاء سوق داد و این کار با نگارش اثری مستقل برای مخاطبانی است که علوم تجربی را تا اندازه ای خوانده و بدان مانوس اند. 
هرچند رسالت اصلی این اثر معرفی طبیعیات قدیم است اما از انجاکه بسیاری از مسائل فیزیک مدرن در گذشته ذیل شاخه های ریاضیات مطرح می شد، و از طرف دیگر شاخه های مختلف علوم طبیعی در پیوند با شاخه های ریاضی شکل می گرفت، لازم است توضیحی درباره علوم ریاضی و شاخه های آن و به خصوص فصل مشبعی در رابطه با مساله کمیت در نگاه طبیعی دانان مشاء ارائه شود و مساله کمی سازی مفاهیم طبیعی مورد توجه قرار گیرد که به جهت فاصله آن از مباحث طبیعیات به عنوان ضمیمه افروده می شود.
یکی از ویژگی های این اثر خصلت تطبیقی آن با فیزیک مدرن است. این ویژگی گاه اساسا با طرح بحث مبتنی بر انگاره های فیزیکی انجام می گیرد و گاه در قالب باکس های حاشیه متن مخاطب را به موارد مشابه در فیزیک رهنمون می کند. این باکس ها حاوی ایده هایی است که برخی جدید و برخی پیش تر توسط صاحبان اندیشه مطرح شده است، زمینه گام های بعد برای مطالعات تطبیقی بین فیزیک و طبیعیات را فراهم می آورد. و ذهن مخاطب اثر را به پویایی و تامل وادار می کند.
این اثر با حداقل استفاده از اصطلاحات تخصصی فلسفی و به دور از نتیجه گیری نهایی درباره موضوعات مطرح شده صرفا به ارائه نظام مند از تلقی ها و روش های حاکم بر طبیعیات مشاء، و به ذکر اقوال و نقطه نظرات مهم در هرموضوع، بسنده خواهد کرد.
انتظار می رود مخاطبان این اثر، پس از مطالعه آن در صورت داشتن معلومات فلسفی بتوانند آثار متوسط (غیر تخصصی) در حوزه طبیعیات را به سهولت و بدون نیاز به استاد درک کنند.
این اثر در نهایت به مرور فشرده اصلی ترین موضوعات مطرح در طبیعیات نظیر: چیستی طبیعیات، رابطه طبیعیات با سایر بخش های حکمت نظری، صور نوعیه، حقیقت جسم، طبقه بندی اجسام، حرکت، میل، جهت، زمان، مکان، خلاء، تناهی ابعاد، افلاک، مزاج، کون و فساد، عناصر و معادن، نفس و... می پردازد. 
تدوین مطالب با در نظر گرفتن پرسش های زیر در ذهن مخاطب، سعی می کند به تدریج و طی کل اثر به آن ها پاسخ اجمالی دهد:
1.    طبیعیات مشاء به چه پرسش هایی اهتمام بیشتری دارد؟
2.    آیا نظام طبیعیات مشاء یک نظام صرفا مبتنی بر حدس، بوده است؟ چه میزان به شواهد تجربی توجه داشته است؟
3.    آیا تمام دعاوی طبیعیات قدیم توسط فیزیک مدرن رد شده است؟ آیا می توان از کانال فیزیک مدرن سخن طبیعی دانان را فهم کرد؟
4.    مبانی طبیعیات قدیم با پایه های فیزیک جدید چه مشترکاتی دارد؟
5.    طبیعیات مشاء چه مسائلی را به طور ویژه مطرح کرده و در فیزیک امروز جایی ندارد و شایسته است از نو درباره آنها تامل شود؟
6.    طبیعیات مشاء با کدام مسائل فلسفی مربوط است و طبق چه الگویی از فلسفه در شناخت طبیعت کمک می گیرد؟
با توجه به اینکه ترویجی بودن این اثر، پردازش به مسائل فوق تا آنجایی دنبال می شود که بحث به حد تخصصی نرسد تا همراهی مخاطب را ازدست دهد. بنابراین نتیجه اصلی این اثر آن تسهیل بخشی دسترسی متعاطیان علم 
مخاطب این اثر در درجه اول متعاطیان فلسفه اسلامی است- همانطور که گذشت تدریس فلسفه اسلامی بدون این حلقه مفقوده با خلاء جدی روبروست-. در قدم دوم عموم دانشجویان علوم تجربی و دانشجویان تاریخ علم، فلسفه علم و فلسفه فیزیک، که دغدغه آشنایی با فضای علوم طبیعی در دوره اسلامی را دارند. و در قدم سوم عموم محققان و فرهیختگانی که قصد مطالعه و آشنایی جدی با نظریات طبیعت شناسی مشاء دارند، مخاطبان این اثر محسوب می شوند. بنابراین تاکید این اثر بیش از آنکه جنبه تخصصی و پژوهشی داشته باشد سویه آموزشی ترویجی دارد.