کتاب نظریه، نیازسنجی و علوم انسانی نوشتۀ دکتر سیدحمیدرضا حسنی و دکتر هادی موسوی به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه انتشار یافته است.

فصل‌های کتاب حاضر ازاین قرارند: فصل اول: فلسفه و نیازسنجی؛ فصل دوم: نظام مفاهیم علوم انسانی و نیازسنجی؛ فصل سوم: الگوها و مدل‌های نیازسنجی؛ فصل چهارم: چیستی نیاز؛ فصل پنجم: نسبت نیاز و علوم انسانی؛ فصل ششم: نیاز و علوم انسانی برون‌زا و درون‌زا؛ فصل هفتم: اولویت‌سنجی نیاز توسط علوم انسانی و در خاتمه هم زمینه‌سازی برای عبور از علوم انسانی برون‌زا به علوم انسانی درون‌زا.

در قسمت مقدمۀ کتاب دربارۀ فصل‌های آن چنین توضیح داده شده است: «این کتاب در هفت فصل و یک خاتمه تنظیم شده است. فصل اول با عنوان فلسفه و نیازسنجی به تعریف نیاز و مناسبات آن با حوزه‌های مختلف انسانی، اجتماعی، نهادی، علمی و راهبردی پرداخته شده است. در این فصل تلاش شده است تا مفهوم نیاز به‌عنوان امری بنیادین تعریف شود که محرک هرگونه رفتار و برنامه‌ریزی و ساخت‌و‌ساز اجتماعی و ارائۀ راهبرد است.

فصل دوم تلاش دارد تا نیازسنجی را در نظامی از مفاهیم علوم انسانی و جایگاه آن در علوم انسانی ببیند. از مهم‌ترین مفاهیم این فصل، پرداختن به مفهوم علوم انسانی درون‌زا و برون‌زاست. بی‌توجهی به این دو مفهوم در فرایند نیازسنجی و جایگاه آن، آسیب‌های جدی به نظام اجتماعی و جامعۀ علمی وارد خواهد کرد؛ به نحوی که برای نمونه فعالیت نیازسنجی در بدنۀ علوم انسانی برون‌زا و با روش‌ها و چهارچوب مفاهیم و مسائل آن موجب می‌شود نیازسنجی مورد نظر از مسیر واقعی آن خارج شده.

در فصل سوم اما با یک معرفی اجمالی از الگوها و مدل‌های نیازسنجی در اشکال رایج، تصویری از تکنیکی‌بودن محض آنچه بدان نیازسنجی اطلاق می‌شود، ارائه شده است.

در فصل چهارم با مقدماتی که در فصول قبل فراهم شده است، امکان یافته‌ایم نیاز را تعریف کنیم و نشان دهیم که چگونه روش‌های تحقیق و روش‌های نیازسنجی، گرانبار از معرفت‌های برآمده از مبانی هستند.

در فصل پنجم مسئلۀ نیاز و علوم انسانی و ارتباط آن با مسئلۀ علم بازگشایی شده است.

از این طریق در فصل ششم وارد نسبت نیاز با علوم انسانی درون‌زا و برون‌زا شده‌ایم و نشان داده‌ایم که آنچه نیاز اصلی یک نظام اجتماعی است، دانشی با عنوان علوم انسانی درون‌زاست.

در فصل هفتم وارد بحث اولویت‌سنجی در میان نیازهای تشخیص داده‌شده، پرداخته و نشان داده‌ایم چگونه مفهومی واحد در تلقی‌های مختلف از علوم انسانی، جایگاه‌های مختلفی به خود می‌گیرد و معانی متفاوتی پیدا می‌کند

در خاتمه با توجه به اینکه علوم انسانی اجتماعی فعلی ایران بیشتر هویتی برون‌زا دارد، به منظور شناسایی از پژوهش‌هایی که در راستای نیل به علوم انسانی درون‌زا هستند و حمایت وزارت عتف از  آن‌ها، ساختاری اجرایی جهت نیل به علوم انسانی درون‌زا در کشور پیشنهاد شده است